దాశరథి కృష్ణమాచార్య (1925–1987) గారు తెలంగాణ చైతన్యయాత్రలో అక్షరాయుధంగా నిలిచిన విప్లవ కవి. ఆయన రచనలు తెలంగాణలో నిజాం నియంతృత్వానికి వ్యతిరేకంగా జాగ్రత్తలు పుట్టించాయి. ఆయనకు “విప్లవ కవి” అనే బిరుదు రావడానికి కారణం ఆయన రాసిన పద్యం, గీతాలే.
📝 దాశరథి గారి ముఖ్య రచనలు
---
1️⃣ అగ్ని ధార (Agni Dhaara)
ఈ కవితా సంపుటి ఆయనను విప్లవ కవిగా స్థాపించింది.
నిజాం రాజ్యంలోని అన్యాయం, దౌర్భాగ్యం, పీడనానికి ప్రతిఘటించే విధంగా రాసిన కవితలు ఇందులో ఉన్నాయి.
ప్రతి పదంలో విప్లవం జ్వాలాలా చెలరేగుతుంది.
ఇది నిజాం ప్రభుత్వాన్ని భయపెట్టింది.
ఈ సంపుటి కారణంగా ఆయన జైలు జీవితం కూడా అనుభవించారు.
---
2️⃣ రుద్రవీణ (Rudraveena)
తెలంగాణ జాగరణను ప్రతిబింబించే మరో కవితా సంపుటి.
రుద్రవీణలో ప్రతీ పదం తెలంగాణ ప్రజల ఆక్రోశాన్ని, కల్లాలు విరగబడి రావాలని పిలుపునిస్తుంది.
ఇది విప్లవానికే ఒక సంగీతం లాగా ఉంది.
---
3️⃣ గళగోత్రాలు (Galagothralu)
ఇది తెలంగాణ ప్రజల దినచర్యలను, నిరీహతను, మరియు ఆ ప్రాంతపు విరోధాన్ని పద్యరూపంలో ప్రతిబింబిస్తుంది.
సామాన్య ప్రజల జీవితం, కష్టాలు, వ్యతిరేకత, వారి పోరాట స్ఫూర్తి ఇందులో ప్రస్ఫుటంగా కనిపిస్తాయి.
---
4️⃣ తిలక స్తవం (Tilaka Stavam)
ఇది జాతీయోద్యమ స్ఫూర్తిని, దేశభక్తిని ప్రతిబింబించే కవితా సంపుటి.
గాంధీ, తెలంగాణ సాయుధ పోరాటానికి మధ్య సూత్రధారులను స్మరించే పద్యాలు ఉన్నాయి.
---
🌾 రచనల శైలి
దాశరథి గారి కవిత్వం విప్లవాత్మకంగా, ఆవేశభరితంగా, తెలంగాణ బతుకుల నుంచి వచ్చిన భాష తో ఉండేది.
ఆయనకు తెలుగు భాషపై అపారమైన పట్టు ఉండేది. ప్రాస, ఛందస్సు, పదప్రయోగం అన్నిటి కలయికతో ఆయన రచనలు అద్భుతంగా మారాయి.
---
📖 విశేషం
ఆయన రాసిన “మా తెలంగాణ కోటి రతనాల వీణ” పాట తెలంగాణ సాంస్కృతిక చైతన్యానికి ప్రతీకగా నిలిచింది.
ఆయన గళస్వరమే నిజాం రాజ్యాన్ని కుదిపేసిన విప్లవ శంఖనాదం.
---
దాశరథి గారు కేవలం కవి కాదు – తెలంగాణ జాతికి జ్ఞాపకశిల్పి, అక్షరయోధుడు. ఆయన రచనలు ఈనాటికీ తెలంగాణ యువతకు చైతన్యాన్ని పంచుతూనే ఉన్నాయి.
No comments:
Post a Comment