కన్యాశుల్కం నాటకం

కన్యాశుల్కం నాటకం

పాత్రలు

• అగ్నిహోత్రావధాన్లు - ముసలి భార్యాభర్తలు
• బుచ్చెమ్మ - అగ్నిహోత్రావధాన్ల మొదటి కుమార్తె, విధవరాలు
• గుంటూరుశాస్త్రి - అగ్నిహోత్రావధాన్ల బావమరిది
• మధురవాణి - రామప్పంతుల ఇంట్లో ఉంటున్న సాని మనిషి
• రామప్పంతులు - మధురవాణి యజమాని
• గిరీశం - మోసగాడు
• సౌజన్యరావు పంతులు - సంఘసంస్కర్త

కథ

అగ్నిహోత్రావధాన్లు ముసలి భార్యాభర్తలు. వారికి ఇద్దరు కుమార్తెలు. పెద్ద కుమార్తె బుచ్చెమ్మకు చిన్నతనంలోనే వివాహం జరిగి, భర్త చనిపోయాడు. చిన్న కుమార్తె గుండెలకింద పుట్టింది. అగ్నిహోత్రావధాన్లు తమ చిన్న కుమార్తెకు చిన్నతనంలోనే కన్యాశుల్కం తీసుకుని ముసలివాడైన లుబ్ధావధాన్లకు పెళ్ళిచేయ నిశ్చయిస్తారు.

అగ్నిహోత్రావధాన్ల బావమరిది కరటకశాస్త్రి తన మేనకోడలికి ఆ అవస్థ తప్పించేందుకు గుంటూరుశాస్త్రిగా పేరుమార్చుకుని రామప్పంతులు వద్ద ఉంటున్న సహృదయురాలైన సాని మనిషి మధురవాణి సాయంతో తన శిష్యుడికి ఆడవేషం వేసి లుబ్ధావధాన్లుకు పెళ్ళిచేస్తారు. గుంటూరుశాస్త్రి కన్యాశుల్కంతో ముందు, మారువేషంలోని శిష్యుడు నగలు, బట్టలతో తర్వాత పారిపోతారు.

మరోవైపు గిరీశం అనే మోసగాడు అగ్నిహోత్రావధాన్ల మొదటి కుమార్తె, విధవరాలు బుచ్చెమ్మను మాయచేసి లేవదీసుకుని పోతారు. వీటన్నిటితో జరిగిన గలాభాలో లుబ్ధావధాన్లు, అగ్నిహోత్రావధాన్లు దావాలు తెస్తారు. నిజాయితీపరుడు, సంఘసంస్కర్త అయిన సౌజన్యరావు పంతులు ఈ సమస్యను పరిష్కరిస్తాడు. మధురవాణి సౌజన్యరావు పంతులుకు గిరీశం నిజస్వరూపం తెలియజేయగా, అతనితో బుచ్చెమ్మ పెళ్ళి తప్పించి శరణాలయానికి పంపడంతో నాటకం ముగుస్తుంది.

నాటకం యొక్క ప్రాముఖ్యత

• కన్యాశుల్కం నాటకం తెలుగులో తొలి ఆధునిక నాటకం.
• ఈ నాటకం ద్వారా గురజాడ అప్పారావు కన్యాశుల్కం అనే సాంప్రదాయిక దురాచారాన్ని విమర్శించారు.
• ఈ నాటకం ద్వారా వితంతు వివాహాన్ని ప్రోత్సహించారు.
• ఈ నాటకం తెలుగు సాహిత్యంలో ఒక