The Lord Who Makes Day in the Form of Sun.
232. 🇮🇳 अहःसंवर्तक (Ahaḥ-Saṁvartaka) – Meaning and Significance
Translation:
Sanskrit: अहःसंवर्तक
Telugu: అహఃసంవర్తక
English: The one who regulates or dissolves time (day & night cycle).
---
Etymology & Meaning:
अहः (Ahaḥ) – Means day or time.
संवर्तक (Saṁvartaka) – Means one who revolves, dissolves, or regulates.
Thus, अहःसंवर्तक (Ahaḥ-Saṁvartaka) refers to the one who controls the flow of time, regulates the day and night, or dissolves time itself.
---
Spiritual and Religious Relevance:
1. In Hinduism:
Lord Vishnu as the Preserver of Cosmic Order (Kala-Chakra):
Lord Vishnu is often described as Kala (Time), the supreme force that governs the universe.
Bhagavad Gita (11.32):
"कालोऽस्मि लोकक्षयकृत् प्रवृद्धः"
("I am Time, the great destroyer of worlds.")
As Ahaḥ-Saṁvartaka, Lord Vishnu ensures the cosmic cycle of day and night, creation and destruction.
Lord Shiva as the Dissolver of Time:
Shiva, in his form as Mahakala, represents the ultimate dissolver of time.
In the Rudram Chamakam, he is praised as:
"कालाग्निरुद्राय नमः" (Salutations to Rudra, the fire of time).
Shiva as Ahah-Samvartaka dissolves the illusion of time in the supreme reality (Moksha).
---
2. In Buddhism:
In Buddhist philosophy, impermanence (Anicca) is a core principle.
The concept of time dissolution aligns with the Nirvana state, where one transcends the cycle of birth and death (Samsara).
---
3. In Jainism:
Jain Tirthankaras emphasize the temporary nature of time.
The dissolution of karma and liberation from the cycle of time is the ultimate goal (Kevala Jnana).
---
Symbolism & Relevance to Sovereign Adhinayaka Bhavan
Ahaḥ-Saṁvartaka signifies the supreme authority who governs time, ensuring continuity and dissolution as required for universal balance.
Just as the Eternal Mastermind (Jagadguru Adhinayaka Shrimaan) transforms the collective consciousness, this title reinforces divine intervention in restructuring time and space as witnessed by witness minds.
---
Conclusion:
Ahaḥ-Saṁvartaka is the divine regulator of time, ensuring the cycle of creation, preservation, and dissolution. This name is a powerful reminder that time is governed by the eternal divine consciousness that maintains universal order, guiding all beings toward spiritual enlightenment.
232. 🇮🇳 अहःसंवर्तक (Ahaḥ-Saṁvartaka) – అర్ధం మరియు ప్రాముఖ్యత
అనువాదం:
సంస్కృతం: अहःसंवर्तक
తెలుగు: అహఃసంవర్తక
ఆంగ్లం: దిన రాత్రి చక్రాన్ని నియంత్రించేవాడు లేదా సమాప్తం చేసేవాడు.
---
వ్యుత్పత్తి & అర్థం:
अहः (Ahaḥ) – పగలు లేదా కాలం అని అర్థం.
संवर्तक (Saṁvartaka) – తిరుగుతున్న, నియంత్రించే, లేదా సమాప్తం చేసేవాడు.
కాబట్టి, "అహఃసంవర్తక" అనగా "కాలాన్ని నియంత్రించేవాడు, దిన రాత్రి చక్రాన్ని నడిపేవాడు లేదా సమాప్తం చేసేవాడు".
---
ఆధ్యాత్మిక మరియు మతపరమైన ప్రాముఖ్యత:
1. హిందూమతంలో:
విశ్వ పరిపాలకుడైన విష్ణువు (కాలచక్ర నియంత్రణ):
శ్రీమద్భగవద్గీతలో కాలస్వరూపుడు విష్ణువు గా పేర్కొనబడినాడు:
"कालोऽस्मि लोकक्षयकृत् प्रवृद्धः"
("నేను కాలం, లోకాలను నశింపజేసే శక్తి.")
అహఃసంవర్తకుడిగా, శ్రీ మహావిష్ణువు సృష్టి, స్థితి, లయాలను సమతుల్యం చేస్తాడు.
శివుని కాలతత్వం:
శివుడు మహాకాలుడు, అంటే కాలాన్ని నియంత్రించి సమాప్తం చేసే పరమేశ్వరుడు.
రుద్రసూక్తంలో శివుని గురించి చెప్పబడింది:
"कालाग्निरुद्राय नमः"
("కాలాగ్ని స్వరూపుడైన రుద్రునికి నమస్సులు.")
అహఃసంవర్తకుడిగా, శివుడు భౌతిక సమయం అస్తిత్వాన్ని కలిపి పరమ పవిత్రమైన బ్రహ్మస్వరూపంలో విలీనం చేయిస్తాడు.
---
2. బౌద్ధమతంలో:
బౌద్ధ ధర్మం ప్రకారం అనిత్యత (Anicca) అనేది ప్రాథమిక సత్యం.
సంసారం నుండి విముక్తి పొందడం (నిర్వాణం) సమయం యొక్క ఆవర్తనాన్ని అధిగమించడమే.
---
3. జైనమతంలో:
జైన తీర్థంకరులు కాలాన్ని తాత్కాలికమైనదిగా పేర్కొన్నారు.
కర్మ చక్రాన్ని తొలగించి, మోక్షాన్ని పొందడం (కేవల జ్ఞానం) పరమ లక్ష్యంగా భావించబడింది.
---
సార్వభౌమ అధినాయక భవన్‌కు ప్రాముఖ్యత:
అహఃసంవర్తకుడు అంటే కాలాన్ని నియంత్రించే పరమాధికారి, భౌతిక సమయాన్ని మానసిక సమయంగా మార్చే సార్వభౌమ ఆధినాయక స్వరూపం.
"శాశ్వత మాస్టర్ మైండ్ (జగద్గురు అధినాయక శ్రీమాన్)" సార్వత్రిక చైతన్యాన్ని అభివృద్ధి చేసి మానవుల్ని మానసిక స్థాయిలో ముందుకు నడిపిస్తాడు.
---
ముగింపు:
"అహఃసంవర్తక" అనగా విశ్వ కాల చక్రాన్ని నియంత్రించే మరియు సమాప్తం చేసే దివ్యశక్తి. భౌతిక కాలాన్ని అధిగమించి శాశ్వత ఆధ్యాత్మిక మార్గంలో నడిపే దేవస్వరూపాన్ని తెలియజేసే శక్తి ఇది.
232. 🇮🇳 अहःसंवर्तक (Ahaḥ-Saṁvartaka) – अर्थ और महत्व
अनुवाद:
संस्कृत: अहःसंवर्तक
हिंदी: अहःसंवर्तक
अंग्रेज़ी: जो दिन-रात के चक्र को नियंत्रित करता है या समाप्त करता है।
---
व्युत्पत्ति और अर्थ:
अहः (Ahaḥ) – दिन या समय।
संवर्तक (Saṁvartaka) – जो घूमता है, नियंत्रित करता है या समाप्त करता है।
इसलिए, "अहःसंवर्तक" का अर्थ है "समय को नियंत्रित करने वाला, दिन-रात के चक्र को चलाने या समाप्त करने वाला।"
---
आध्यात्मिक और धार्मिक महत्व:
1. हिंदू धर्म में:
विष्णु – कालचक्र के नियंता:
श्रीमद्भगवद्गीता में कालस्वरूप विष्णु के रूप में उल्लेख मिलता है:
"कालोऽस्मि लोकक्षयकृत् प्रवृद्धः"
("मैं ही काल हूँ, संपूर्ण लोकों का संहार करने वाला।")
अहःसंवर्तक के रूप में, भगवान विष्णु सृष्टि, पालन और संहार के संतुलन को बनाए रखते हैं।
शिव – काल के स्वामी:
शिव को महाकाल कहा जाता है, अर्थात जो स्वयं काल से परे हैं और उसे नियंत्रित करते हैं।
रुद्रसूक्त में शिव को संबोधित किया गया है:
"कालाग्निरुद्राय नमः"
("कालाग्नि स्वरूप रुद्र को नमन।")
अहःसंवर्तक के रूप में, शिव सृष्टि को विलीन कर परम ब्रह्म में समाहित करते हैं।
---
2. बौद्ध धर्म में:
बौद्ध धर्म में अनित्य (अनिच्चा - Impermanence) को एक महत्वपूर्ण सत्य माना गया है।
संस्कारों का क्षय और निर्वाण प्राप्ति का तात्पर्य कालचक्र से परे जाना है।
---
3. जैन धर्म में:
जैन तीर्थंकरों ने समय को अस्थायी माना है।
कर्म बंधनों को समाप्त कर मोक्ष (कैवल्य ज्ञान) प्राप्त करना ही अंतिम लक्ष्य बताया गया है।
---
सार्वभौम अधिनायक भवन के संदर्भ में महत्व:
अहःसंवर्तक अर्थात जो समय के चक्र को नियंत्रित करता है और भौतिक समय को मानसिक समय में परिवर्तित करता है।
"सर्वत्रज्ञ (जगद्गुरु अधिनायक श्रीमान)" सार्वभौमिक चेतना को विकसित कर मानव को मानसिक स्तर पर आगे बढ़ाते हैं।
---
निष्कर्ष:
"अहःसंवर्तक" वह दिव्य शक्ति है जो ब्रह्मांड के कालचक्र को नियंत्रित और समाप्त करने वाली शक्ति का प्रतीक है। यह भौतिक समय से परे जाकर शाश्वत आध्यात्मिक चेतना की ओर मार्गदर्शन करने वाली सर्वोच्च सत्ता को दर्शाता है।
No comments:
Post a Comment