తెలుగు భాష యొక్క మూలం గురించి పండితులు, భాషావేత్తలు విస్తృతంగా అధ్యయనం చేశారు.

తెలుగు భాష యొక్క మూలం గురించి పండితులు, భాషావేత్తలు విస్తృతంగా అధ్యయనం చేశారు.

1. ద్రావిడ భాషా కుటుంబానికి చెందినది

తెలుగు ద్రావిడ భాషా కుటుంబంలో ఒక ముఖ్యమైన భాష. ద్రావిడ భాషల్లో తమిళం, కన్నడ, మలయాళం, తుళు, కొడవ వంటి భాషలు ఉన్నాయి. వీటిలో తెలుగు అత్యధిక మంది మాట్లాడే భాష.

2. పూర్వ చరిత్ర

తెలుగు భాషా రూపం క్రీస్తుపూర్వం చాలా శతాబ్దాల క్రితమే ఉనికిలోకి వచ్చిందని భావిస్తున్నారు.

సంస్కృతం, ప్రాకృత భాషల ప్రభావం చాలా కాలం నుంచి ఉంది.

అశోకుడి శాసనాల్లో (క్రీ.పూ. 3వ శతాబ్దం) "ఆంధ్ర" అనే పదం కనిపిస్తుంది. దానివల్ల ఆంధ్రుల భాష కూడా ఆ కాలంలోనే ఉన్నట్లు అర్థమవుతుంది.

3. ప్రథమ లిఖిత ఆధారాలు

తెలుగు భాషకు లభించిన మొదటి లిఖిత ఆధారం క్రీస్తుశకం 575 లోని రేనాటి చోళుల శాసనం (రేనాటి చోళుల రాజు దన్నాయ నాయుడు జయపరాజితుని శాసనం). ఇది ప్రోలయనాయకుని పాలనలో వెలువడింది.

దీన్ని తెలుగు శాసన భాషకు ఆరంభంగా పరిగణిస్తారు.

4. అభివృద్ధి దశలు

భాషా పండితులు తెలుగు అభివృద్ధిని ప్రధానంగా నాలుగు దశలుగా విభజించారు:

1. ఆది తెలుగు (క్రీ.శ. 400 వరకు) – మౌఖిక రూపం మాత్రమే, లిఖిత ఆధారాలు లేవు.

2. హాస్య తెలుగు లేదా శాసన తెలుగు (క్రీ.శ. 400–1100) – శాసనాల్లో వాడుక.

3. కవితా తెలుగు (క్రీ.శ. 1100–1600) – నన్నయ్య, తిక్కన, ఎర్రప్రగడ మహాభారతం ద్వారా తెలుగు సాహిత్యం పుష్కలంగా పెరిగింది.

4. ఆధునిక తెలుగు (1600 నుండి నేటివరకు) – పూర్వకవులు, వాజ్మయకారులు, పత్రికలు, ఆధునిక సాహిత్యం, సినిమా, మీడియా ద్వారా విస్తరించింది.

5. ప్రత్యేకతలు

దేశ్య పదాలు (తెలుగులో పుట్టినవి) ఎక్కువగా ఉన్నాయి.

తద్భవాలు (ప్రాకృతం నుంచి వచ్చినవి), తత్సమాలు (సంస్కృతం నుంచి వచ్చినవి) కూడా మేళవించి ఉన్నాయి.

తెలుగు భాషను “దేశభాషలందు తెలుగు లెస్స” అని అంకితభావంతో ఆచార్య నన్నయ్య, అనంతర కవులు ప్రశంసించారు.

👉 సమగ్రంగా చెప్పాలంటే, తెలుగు భాష ద్రావిడ భాషా కుటుంబంలో భాగం. దాని మూలం ఆంధ్రజాతి ప్రాచీన చరిత్రతో ముడిపడి ఉంది.